Đường Luật
Đường luật thâm thâm tính cách thơ
Đề cùng trạng, luận, kết dây mơ(1)
Tứ loan khiết lãng nguyệt thu bán(2)
Tự nhuệ thông huyền nhật hạ sơ(3)
Thuật tượng lung linh hình với bóng
Luật nghiêm chắc nịch bến bên bờ
Lại thêm cặp cốt sâu và chấc(4)
Tuyệt diệu ai ơi chớ ỡm ờ!
———————————–
- Bài thơ có 8 câu chia 4 cập: Đề, trạng, luận, kết gắn nhau như dây mơ rễ má.
2,3. sẽ giài thích bên dưới.
- Cặp cốt: Mỗi bài thơ Đường nên chọn 2 câu chình sửa làm nồng cốt gọi cặp nồng cốt:
– Có thể là câu Hán văn như các câu:
Trọng nghĩa tri luân an nghiệp tổ
Vô tiền vong hậu tịch cương tôn (bài Nghiệp vĩnh tồn).
Chi Ải Bạch Đằng kỳ vĩ tích
Điện Biên Tây cống thiên hùng ca (bài Việt quốc đại hùng ca).
– Hoặc chữ Việt thâm sâu về ý nghĩa, sẽ tăng chất lượng bài thơ.
+ Bà Hồ Xuân Hương có 2 bài:
Bài Tự tình 3 với 2 câu:
Lưng khoang tình nghĩa đường lai láng
Nửa mạn phong ba luống bập bềnh.
Bài Chơi đền khán xuân 2 câu:
Ba hồi triêu mộ chuông gầm sóng
Một vũng tang thương nước lộn trời.
+ Tôi họa 2 cặp thơ ấy:
Non vầng lẫn khuất tình vương vấn
Vơi mạn phong ba nghĩa bập bềnh (họa bài Tự tình 3).
Trời cao vòi vọi mây vây nắng
Biển thấp le te nước nuốt trời (họa bài Chơi đền khán xuân).
+ Nguyễn Công Trứ có 2 câu:
Đã mang tiếng ở trong Trời đất
Phải có danh gì với núi sông.
+ Nguyễn Đinh Chiểu có 2 câu:
Chở bao nhiêu đạo thuyền không khẩm
Đâm mấy thằng gian bút chẳng tà
Và hai câu thơ lục bát:
Trai thời trung hiếu làm đầu
Gái thì tiết hạnh làm câu trau mình.
+ Thơ tôi còn có mấy cặp:
Trời hé khung cao thiêng ngọc đế
Biển khơi vực rộng thỏa ngư ông (bài Thạnh đới đông).
Ngựa thần lướt gió thiêng hồn Việt
Roi sắt tung mây kiệt tướng Trời (bài Phù Đổng Thiên Vương).
……….
Trong bài Thơ Đường nầy sau khi viết xong tôi xem xét chỉnh 2 câu 3 và 4 thành toàn Hán văn:
Tứ loan khiết lãng nguyệt thu bán
Tự nhuệ thông huyền nhật hạ sơ
Ý nghĩa:
- Loan 圝 Tròn. Khiết lãng 潔朗 Trong sáng. Nguyệt thu bán 月秋半 Trăng giữa mùa thu (trăng rằm trung thu). Ý trọn câu: Tứ thơ tròn, trong sáng như trăng rằm trung thu.
3. Nhuệ 銳 Sắc sảo. Bén nhọn. Thông huyền 聰玄 Hiểu suốt các lẽ cao siêu, Nhật hạ sơ 日夏初 Mặt trời đầu mùa hạ (nhật hạ là thiếu dương là lúc uy lực mạnh nhứt). Ý trọn câu: Dụng chữ bén nhọn sâu sát mọi lẽ như mặt trời đầu hạ.